Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na ahşap malzemenin yapıda kullanımına yönelik mevzuat düzenlemesi için önerilerimiz;
Doğal, ekolojik, estetik ve yenilenebilir; insana, doğaya ve ekonomiye katkısı büyük olan ahşap malzeme inşaat sektöründe önemli bir yere sahiptir. Dünyada ve Türkiye’de her geçen gün yaygınlaşan ahşap yapılar ise gerekli standart ve kanunlara tabi tutulmalıdır.
İnşaat sektöründe her türlü ahşap malzemenin, kontrol, üretim, satış, satın alma ve montajı ile ilgili yetkili kişi Orman Endüstri Mühendisleridir. Ahşap malzeme ile ilgili herhangi bir bilgi ve yetkinliğe sahip olmayan mimar ve mühendislik mensupları sektörel sorunlara sebep olabilmektedirler. Gerekli teknik bilgi ve altyapıya sahip olan Orman Endüstri Mühendisleri yasal düzenleme ve mevzuatlarda yer almalıdır.
İlave olarak öneriler:
· 5531 sayılı kanuna dayanarak vs eklenebilir,
· TS 647, ahşap yapı yapım kuralları diye bi standar var ama 1960-1970’li yıllara ait. Eurocode gibi ve uluslararası standartlara uygun şekilde güncellenmelidir,
· Mevcut TS EN 1995 Eurocode standartlarına ülkemizdeki ağaçların kabiliyetleri ile eklemeler yapılabilir.
· Yönetmelik içinde diğer muadil yönetmeliklerde olduğu gibi yapısal ahşap uygulama ruhsatlandırma denetim kontrol ve muayeneleri Orman Endüstri Mühendisi tarafından yapılır. İlgili bakanlık buna karar verebilir. Tüm teknik mevzuatlar bu bakanlıkta toplanabilir,
· Ahşap yapıda kullanılacak ürünün sürdürülebilirliği açısından PEFC veya FSC gibi koşullar aranmalı ve OGM vb. resmi kurumlarca takip ve denetim şartı getirilmelidir,
· Sürdürülebilir orman yönetimi ve son ürün zinciri ahşap yapı yönetmeliğine girebilir.
Meslektaşımız Selim Yılmaz’a katkıları için teşekkür ederiz.
OREMDER Yönetim Kurulu
ORMAN ÜRÜNLERİNİN DAHA VERİMLİ VE KATMA DEĞERİNİN YÜKSELTİLEREK KULLANIMINI
SAĞLAMAK ve İKLİM DEĞİŞİKLİĞİNE KARŞI ENERJİ VERİMLİ KARBON DEPOSU AHŞAP YAPILARIN YAYGINLAŞTIRILMASI AMACINA MATUF OLARAK;
AHŞAP YAPILAR VE AHŞAP YAPI MALZEMELERİ ÜRETİM VE TEDARİK MEVZUAT ALTYAPISININ
OLUŞTURULMASI; (ÖNERİ PAKETİ)
1- AHŞAP YAPILARIN TASARIM, HESAP VE YAPIM ESASLARINA DAİR YÖNETMELİK
HAZIRLANMASI, (Örnek: ÇELİK YAPILARIN TASARIM, HESAP VE YAPIM ESASLARINA DAİR
YÖNETMELİK)
İlgili Kurum: ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI, ÇŞB MESLEKİ HİZMETLER GEN. MD.
Destekçi Kurumlar: STK lar UAB-TORİD, OGM ve Üniversiteler(İnşaat Müh. Ve Mimarlık Fakülteleri) Not
1: Yapılacak Yönetmelik Yangın ve Ahşap Koruma modüllerini de ihtiva etmelidir.
Not 2: TSE Standardı olarak “TS 647 Ahşap yapıların hesap ve yapım kuralları” başlıklı bir
standart var fakat bu çok eski(40 Yıl 1979) ve sadece keresteden yapıları tarif etmektedir. Günümüz Mühendislik
Yapısal Ahşap Malzemeleri ile yapılan yapıları içermemektedir. (Lamine Ahşap, GLULAM, CLT, LVL vs.)( Bu tür
standartlar gelişen teknoloji ve araştırma sonuçlarına göre sürekli yenilenmesi gerekiyor)
2- STANDART AHŞAP YAPILARIN YAPIM ESASLARI VE İNŞA REHBERLERİNİN HAZIRLANMASI,
(Örnek: Çelik yapılar… Yönetmeliği UYGULAMA KLAVUZU ve Kanada ahşap yapı yapım rehberi
https://chbanl.ca/wp-content/uploads/CMHC-Canadian-Wood-Frame-House-
Construction.pdf )
İlgili Kurum: ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI, ÇŞB MESLEKİ HİZMETLER GEN. MD.
Destekçi Kurumlar: STK lar UAB-TORİD ve Üniversiteler(İnşaat Müh. Ve Mimarlık Fakülteleri)
3- AHŞAP YAPILARIN İMAR UYGULAMALARI İLGİLİ MEVZUAT İLE İLİŞKİLENDİRİLEREK YAPIM VE
UYGULANMASININ DİĞER SİSTEMLERLE BİRLİKTE EŞİT ŞARTLARDA SAĞLANMASI İÇİN GEREKLİ
MEVZUAT DÜZENLEMELERİ,
İlgili Kurum: ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI, ÇŞB MESLEKİ HİZMETLER GEN. MD., BELEDİYELER, TOKİ
Destekçi Kurumlar: Belediyeler, TOKİ, Yapı Denetim ve Uygulama kuruluşları, Mimarlık ve Şehir plancıları
4- AHŞAP YAPILAR İÇİN YAPI RUHSATI VE KULLANIM RUHSATI MÜRACATLARINDA İZLENMESİ
GEREKEN YOL VE YÖNTEMLERİN YENİDEN BELİRLENEREK İLGİLİ KAMU KURUM VE
KURULUŞLARI İLE KAMUOYUNA DUYURULMASI VE BİLİNİRLİĞİNİN ARTIRILMASI,
İlgili Kurum: ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI, ÇŞB MESLEKİ HİZMETLER GEN. MD., BELEDİYELER Destekçi
Kurumlar: Belediyeler, Yapı Denetim ve Uygulama kuruluşları,
5- MEVCUT AHŞAP YAPI MEVZUATININ İNCELENMESİ, MEVCUT DEPREM YÖNETMELİĞİ VE YAPI
YÖNETMELİKLERİNDEKİ AHŞAP YAPI BÖLÜMLERİNİN TARANMASI VE KURULACAK BİR
UZMAN BİLİM İNSANLARI KOMİTESİNCE DENETLENEREK GEREKİYORSA YENİLENMESİ VE
REVİZE EDİLMESİ, EKSİKLERİN GİDERİLMESİ
İlgili Kurum: ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI, AFAD
Destekçi Kurumlar: STK lar UAB-TORİD ve Üniversiteler(İnşaat Müh. Ve Mimarlık Fakülteleri)
6- KAMU VE ÖZEL SEKTÖR ALIM VE YAPIM İHALELERİNDE KULLANILACAK AHŞAP YAPI VE
MALZEME ŞARTNAMELERİNİN VE POZLARININ MEVCUT OLANLARIN YENİDEN GÖZDEN
GEÇİRİLMESİ, EKSİK OLANLARIN HAZIRLANARAK ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI YÜKSEK
FEN KURULUNCA YAYINLANMASININ SAĞLANMASI, (ÇŞB İnşaat pozlarına CLT, Glulam, vs modern
Ahşap Yapı malzemelerinin ve uygulamalarının dahil edilmesi)
İlgili Kurum: ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI, YÜKSEK FEN KURULU
Destekçi Kurumlar: STK lar UAB-TORİD
Not 1: Ahşap Çatı yönetmeliği hazırlanması (mevcut standart ve yönetmelikler gözden geçirilerek).
Not 2: Kamu ve Özel Sektör alım ve yapım ihalelerinde malzeme standartlarının mutlaka belirtilmesi mecburiyeti
getirilmeli. Standardı olmayan malzemeler için ilgili akredite kurumdan uygunluk belgesi alınması.
7- KAMU YAPILARINDA AHŞAP YAPI UYGULAMALARININ ÖNÜNÜ AÇACAK DÜZENLEMELERİN
YAPILMASI, (Okullar, Yurt binaları, Yaşlı bakım evleri, spor salonları, vs kamu hizmet binaları)
İlgili Kurum: ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI, YAPI İŞLERİ GEN. MÜDÜRLÜĞÜ, TOKİ, BELEDİYELER Destekçi
Kurumlar: BELEDİYELER, TOKİ, STK lar UAB-TORİD , OGM
8- TS EN 1995 (EUROCODE 5) AHŞAP YAPILAR STANDARTLARINA TÜRKİYE ULUSAL EK VE
REHBERLERİNİN HAZIRLANMASI,
İlgili Kurum: SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI, TSE, ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK BAKANLIĞI
Destekçi Kurumlar: STK lar UAB-TORİD ve Üniversiteler(İnşaat Müh. ve Mimarlık Fakülteleri)
9- AHŞAP VE SAİR YAPILARDA KULLANILACAK YAPISAL AHŞAP MALZEME ÜRETİM
STANDARTLARININ UYGULAMA ESASLARI İLE ÜRETİM DENETİM YOL VE YÖNTEMLERİNİN
BELİRLENMESİ VE UYGULANMASINA DAİR “TEKNİK DÜZENLEMELERİN” HAZIRLANMASI,
(4703 Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatın Hazırlanması ve Uygulanmasına Dair Kanun ve 2001/3529
sayılı ÜRÜNLERİN PİYASA GÖZETİMİ VE DENETİMİNE DAİR YÖNETMELİK kapsamında)
İlgili Kurum: TİCARET BAKANLIĞI Ürün Güvenliği ve Denetimi Gen. Müd., SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI TSE
Destekçi Kurumlar: STK lar UAB-TORİD, OGM , OMO ve Üniversiteler(Orman Endüstri Müh. Ve İnşaat Müh.
Fakülteleri)
10- MEVCUT AHŞAP YAPI VE YAPI MALZEMELERİ STANDARTLARININ İNCELENMESİ,
GEREKENLERİN TERCÜME EDİLMESİ, MEVCUTLARDAKİ TERCÜME VE TERMİNOLOJİ HATA VE
EKSİKLERİNİN GİDERİLMESİ,
İlgili Kurum: SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI, TSE,
Destekçi Kurumlar: STK lar UAB-TORİD, OGM ve Üniversiteler(Orm. End. Müh., İnşaat Müh. ve Mimarlık Fakülteleri)
11- YERLİ AĞAÇ TÜRLERİNİN YAPISAL MUKAVEMET SINIFLARININ BELİRLENEREK ULUSAL VE
ULUSLARARASI STANDARTLARDA(TS EN 1912) YER ALMASININ SAĞLANMASI,
(Bu çalışma Orman Genel Müdürlüğü önderliğinde yürütülmektedir.)
İlgili Kurum: TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI-TSE
Destekçi Kurumlar: STK lar UAB-TORİD ve Üniversiteler(Orm. End. Müh., ve İnşaat Müh. Fakülteleri)
12- AHŞAP YAPI MALZEMELERİNİN ÜRETİLECEĞİ HAMMADDE OLAN AĞAÇ TÜRLERİNİN
BELİRLENEREK SÜRDÜRÜLEBİLİR OLARAK YETİŞTİRİLMESİ İLE BUNLARIN TOMRUKLARININ
ÖLÇÜ VE STANDARTLARININ İNCELENEREK GEREKLİ DÜZENLEMELERİN YAPILMASI,
HAMMADDE VERİMLİLİĞİNİN SAĞLANMASI AMACIYLA KULLANIM ALANLARININ
DENETLENMESİ VE BU YÖNDE DİSLİPLİNE EDİCİ TEDBİRLERİN ALINMASI VE MEVZUATININ
BELİRLENMESİ. (Özel ağaçlandırma, plantasyon, Hammadde üretim tekniklerinin
geliştirilmesi, uygun standartların oluşturulması, amaç dışı kullanımları önleyici mevzuatın ve
tedbirlerin geliştirilmesi vs)
İlgili Kurum: TARIM VE ORMAN BAKANLIĞI ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ, SANAYİ VE TEKNOLOJİ BAKANLIĞI
SANAYİ VE VERİMLİLİK GEN. MÜDÜRLÜĞÜ
Destekçi Kurumlar: STK lar UAB-TORİD ve Üniversiteler(Orman ve Orman Endüstri Müh. Fakülteleri)
Celalettin Akça / 16.03.2020 UAB-TORİD